Ye un conceyu que s'alcuentra nel Sur fastera central asturiana, llendando con Riosa y Mieres al
Norte, Ayer al Este, Lleón al Sur y Quirós al Oeste. El relieve de los sos 315,51 km² ye mui accidentáu, al asitiase en plena cordillera Cantábrica, colos ríos Payares, Güerna y Ḷḷena (que ñaz de la xunión de los otros dos) con calces más importantes, y la Peña Ubiña, de 2.417 metros, como mayor altor.
Ḷḷena tien 12.705 habitantes (6.173 homes y 6.532 muyeres) y una densidá de población de 39,76 hab/km². La Pola, con categoría de villa y capital del conceyu, ye'l noyu más pobláu, con 8.664.
La importancia del territoriu como pasu ente les tierres asturianes y lleoneses, sirvió-y pa qu'algamara gran importancia en toles dómines, quedando restos megalíticos, romanos (cola vía de La Carisa) y pre-románicos, como la ilesia de Santa Cristina de Ḷḷena, que fala del pasu de peregrinos del Camín de Santiago. El rei Alfonso X otorga-y, pol fueru de Benavente, Ḷḷena la carta puebla, faciendo del conceyu'l cuartu alfoz más grande del territoriu asturianu y dotándolu de mercáu. La Pola Ḷḷena asítiase sobre otra pola anterior, la villa de Samartín de Paraxes, que decayera pol puxu de los monasterios de San Vicente d'Uviéu y de Santa María d'Arbás. El rei Enrique de Trastamara concedera-y los privelexos d'escensión de los impuestos de portazgu y de peaxe. Ensin embargu, los cotos monacales y señoriales nun acabarán de desapaecer hasta'l sieglu XVI, cuando la desamortización de Felipe II incorpore'l cotu eclesiásticu de Payares, l'últimu que quedaba, al conceyu. El territoriu volverá a camudar pola Real Orde de 14 d'abril de 1836, cuando se creye'l conceyu de Mieres, que se dixebrará del ayerán.
Pol Decretu 74/2005 del 7 de xunetu, espublizáu nel BOPA númberu 172, del martes 26 de xunetu, el conceyu de Ḷḷena algama la oficialidá pa los sos topónimos tradicionales, que queden recoyíos nel ANEXU al decretu.
Ḷḷena tien venticuatru parroquies:
| NOMES | SUPERFICIE | POBLACIÓN |
| Cabezón | 12,11 | 26 |
| Campumanes | 8,79 | 756 |
| Carabanzo | 2,92 | 216 |
| Casorvía | 4,64 | 74 |
| Castieḷḷo | 11,51 | 407 |
| Chanos de Somerón | 4,04 | 39 |
| Columbieḷḷo | 7,88 | 105 |
| Congostinas | 10,90 | 17 |
| Erías | 6,66 | 60 |
| Felgueras | 8,48 | 131 |
| Muñón Cimiru | 9,28 | 100 |
| Muñón Fondiru | 4,20 | 160 |
| Parana | 23,33 | 40 |
| Payares | 43,62 | 145 |
| Piñera | 7,78 | 57 |
| La Pola | 31,04 | 9.002 |
| Las Puentes | 8,38 | 65 |
| Samiguel del Río | 10,93 | 28 |
| Sotieḷḷo | 4,64 | 75 |
| Teyeo | 37,26 | 127 |
| Tuiza | 23,32 | 51 |
| Viḷḷayana | 11,31 | 689 |
| Xomezana | 18,57 | 148 |
| Zurea | 12,92 | 187 |
No hay comentarios:
Publicar un comentario